Schilderij met perziken voor en na restauratie van een beschadiging
‘Perziken op een bord’ van G. Heslinga Tiddens. Links het schilderij voor restauratie, rechts na. In het midden een detail van de beschadiging met de losse schilfers verf.

Herstellen en retoucheren van beschadigingen zorgen voor een duurzaam behoud van een schilderij.

Een winkelhaak of een gat in een doek is storend om naar te kijken. Maar het schilderij gaat er in de loop van de jaren ook steeds meer op achteruit, omdat er voortdurend verf van de randen van de beschadiging afbladdert. Veroudering van de verflaag is een ander proces dat tot gevolg heeft dat er schilfers verf loskomen. Daarom is restauratie of conservering er in de eerste plaats op gericht dit proces van aftakeling te stoppen.

Het gaat hier om een zogenaamde constructieve restauratie. In tegenstelling tot vernisafname en reinigen dat esthetische of cosmetische restauratie wordt genoemd.

Werkwijze herstellen en retoucheren

Eerst herstelt de restaurator het gat of de scheur in het doek. Daarna vult hij de beschadiging op met een opvulmiddel. Vergelijk het met het plamuren van een huisschilder. Daarna werkt hij de beschadiging zo onopvallend mogelijk weg door een retouchering aan te brengen.

Andere werkzaamheden die leiden tot het duurzaam behoud van een schilderij zijn:

  • het opspannen van het doek;
  • het repareren of vervangen van het raamwerk;
  • het vervangen of aanbrengen van bevestigingshaken of -kabels.